Er is een enorme tunnel geopend onder de Niagara-watervallen

(CNN) — Niagara Falls, een wildwaterwonder dat door iedereen wordt bezocht, van Marilyn Monroe tot Mark Twain, is al minstens twee eeuwen een magneet voor wereldwijde reizigers. Maar tot dit jaar was een enorme tunnel diep onder de waterval niet toegankelijk voor bezoekers.

De rotsen onder de gigantische drievoudige waterval die zich uitstrekt over de grens tussen de Amerikaanse staat New York en de Canadese provincie Ontario, zijn bezaaid met kamers die zijn uitgehouwen om de krachtige natuurkrachten die boven hun hoofd donderen te benutten.

En nu is een 670 meter lange tunnel die meer dan een eeuw geleden aan de Canadese kant is gebouwd, geopend om de ontzagwekkende schaal van deze technische wonderen te onthullen.

Sinds juli 2022 maakt het deel uit van rondleidingen van de ontmantelde Niagara Parks Power Station-tour die een jaar eerder begon. Als je het onderzoekt, krijg je een fascinerend kijkje in het pionierswerk dat deze hoek van Noord-Amerika naar de moderne tijd heeft gebracht.

De krachtcentrale, die van 1905 tot 2006 in bedrijf was, leidde water van de machtige Niagara-rivier om gigantische generatoren te laten draaien die de regionale industrie stroomden en ertoe bijdroegen dat de nabijgelegen haven van Buffalo in de Grote Meren bekend werd als de Lichtstad.

Volgens stationsgids Elena Zoric was de regio rond de waterval ooit een centrum van bedrijvigheid voor zakenmensen die wilden profiteren van waterkracht.

De waterkrachtcentrale van Adams was de eerste die werd geopend en werkte van 1895 tot 1961 aan de Amerikaanse kant. Aan de Canadese kant was de Ontario Power Company actief van 1905 tot 1999 en het Toronto Power Generating Station van 1906 tot 1974.

Gemengde architectuur

Tegenwoordig is het Niagara Parks-station ’s werelds enige volledig intacte waterkrachtcentrale van zijn tijd. Oorspronkelijk geëxploiteerd door de Canadese Niagara Power Company, gebruikte het Westinghouse-generatoren om wisselstromen te creëren die gepatenteerd waren door uitvinder Nikola Tesla – in die tijd de allernieuwste technologie.

De fabriek, zoals reisleider Zoric aan bezoekers uitlegt, werd gebouwd in een tijd waarin esthetiek de boventoon voerde. De rustieke kalkstenen buitenkant en blauwe dakpannen waren, zegt ze, een poging van de New Yorkse architect Algernon S. Bell om de structuur te laten opgaan in de watervallen.

Voordat ze de tunnel bereiken, krijgen bezoekers van de krachtcentrale een schaalmodel te zien van de enorme technische werken die zijn gebruikt om het beukende water om te zetten in elektriciteit.

Zoric laat zien waar het water binnenkwam, waar het door een schacht liep om de turbines aan te drijven, en dan waar het door een tunnel ging naar een lozingspunt aan de voet van Horseshoe Falls, de grootste van de drie watervallen van Niagara.

Marcelo Gruosso, senior director of engineering and operations bij de Niagara Parks Commission, is al sinds 2017 bij het project betrokken.

„De fabriek begon met twee generatoren en in 1924 waren ze alle elf geïnstalleerd, wat je hier vandaag ziet“, zegt hij, terwijl hij door het gebouw met hoge plafonds loopt en een rij blauwe, cilindrische generatoren aanwijst die de ruimte vullen.

„Naast elke generator is een ‚gouverneur‘ die de waterstroom naar een turbine regelde. Een luchtrem in de regelaar hielp de stroom bij te stellen. Ze hadden precies 250 tpm nodig om ze 25 hertz te geven.“

Een uit duizenden

Een glazen lift brengt bezoekers 55 meter naar beneden langs de zes infrastructuurniveaus die nodig zijn voor het opwekkingsproces van waterkracht. Beneden is de tunnel waar het water uit zou komen.

De tunnel, die bijna acht meter hoog en zes meter breed is, is ook een historische, unieke attractie en is inbegrepen in de toegangsprijs van de energiecentrale.

„Het kostte duizenden arbeiders vier jaar om de schalie onder de belangrijkste productieruimte uit te graven met behulp van lantaarns, dynamiet, pikhouwelen en schoppen“, zegt Gruosso.

„Op zijn weg naar beneden zou het water de turbinebladen laten draaien“, zegt Gruosso. „Ze waren verbonden met een 41 meter lange as die helemaal terugging naar de begane grond en de rotor in de dynamo liet draaien, waardoor de wisselstroom werd opgewekt.“

Terwijl hij door de gewelfde doorgang van de tunnel loopt, gebaart hij naar krijtwitte vlekken die bijna tot aan de bovenkant van de gewelfde bakstenen muren reiken.

„Je kunt zien hoe hoog het water ging“, zegt hij. „De tunnel bevatte 71.000 gallons water dat met negen meter per seconde bewoog.“

Gebouwd als een fort, bestaat de zacht gebogen tunnel uit vier lagen baksteen en 18 inch beton en is omgeven door leisteen.

„Het is verbazingwekkend wat ze hebben gedaan zonder elektriciteit“, merkt Gruosso op.

„We hebben wat kleine baksteenreparaties uitgevoerd en rotsankers aan de boog toegevoegd om de structurele integriteit te garanderen, maar hij is in echt goede staat. Ze hebben slechts twee keer onderhoud gepleegd sinds de bouw, één keer in de jaren vijftig en één keer in de jaren negentig.“

Uniek uitzicht

Tegen het einde van de tunnel begint een gerommel de lucht te vullen. Natuurlijk licht stroomt naar binnen als het pad uitkomt op een 20 meter lang uitkijkplatform op rivierniveau dat bijna aan de voet van Horseshoe Falls ligt. Gruosso moet schreeuwen om gehoord te worden boven het onophoudelijke gebons.

„Dit is waar het water uit de tunnel in de rivier stroomde. Het is de beste plek om de watervallen te zien.“

Het platform geeft bezoekers ook een plek om naar de toeristenboten te kijken, gevuld met passagiers in regenponcho’s, die als kurken dobberen aan de voet van de watervallen.

Om de ervaring van de energiecentrale af te ronden, is er een avondshow met de titel „Currents: Niagara’s Power Transformed.“ De licht- en geluidservaring schetst de geschiedenis van de energiecentrale en omvat 3D-projecties van stromend water, turbines en vonken van elektriciteit.

Een bezoek aan de elektriciteitscentrale en tunnel duurt ongeveer twee uur, maar om de avondshow bij te wonen is een overnachting aan te raden. Accommodatie varieert van duurdere hotels met uitzicht op de waterval, zoals het Hilton, tot prijsbewuste etablissementen zoals de Days Inn.

Wat betreft dineren, Niagara Falls was ooit strikt een hotdog- en frietstad. Fastfood is er nog steeds, maar de bestemming heeft zijn spel opgevoerd. Op de chef-kok geïnspireerde, lokaal geproduceerde menu’s zijn verkrijgbaar bij Niagara Parks-etablissementen, waaronder Table Rock House Restaurant, evenals onafhankelijke eetgelegenheden zoals AG, waar producten van de eigen boerderij worden geserveerd.

Ook de moeite van het bekijken waard is de Niagara Parkway, die langs de Niagara-rivier slingert en te voet of met een gehuurde e-bike kan worden verkend. Haltes onderweg zijn onder meer het uitkijkpunt Whirlpool en het Sir Adam Beck Generating Station, een monolithische structuur langs de rivier die momenteel bijdraagt ​​aan het elektriciteitsnet in het zuiden van Ontario.

Een reis naar de Niagarawatervallen geeft op zoveel manieren energie. Het is een plaats van natuurlijke schoonheid, maar het kan je ook doen nadenken over de natuurlijke krachten die ons moderne leven blijven vormen.