WHO-chef over de nieuwste staakt-het-vuren-deal van Ethiopië

Genève:

Tedros Adhanom Ghebreyesus, de leider van de Wereldgezondheidsorganisatie, bevindt zich in de zeldzame positie om leiding te geven aan de reactie van een VN-agentschap op een humanitaire crisis waarin het voortbestaan ​​van zijn eigen gezin op het spel staat.

De 57-jarige Tedros komt uit Tigray, de belegerde noordelijke regio van Ethiopië die al twee jaar in de greep is van gevechten en ellende.

Het staakt-het-vuren van vorige week tussen de regering van Ethiopië en de Tigrayan-rebellen wekte de hoop dat het wrede conflict in het op een na dichtstbevolkte land van Afrika ten einde zou kunnen lopen.

„De meest moedige kiezen voor vrede“, twitterde Tedros zaterdag. „Geef Vrede een kans!“

Wereldwijd herkenbaar als het gezicht van de internationale Covid-19-reactie, gebruikt de heer Tedros zijn platform regelmatig om zich uit te spreken over zijn thuisland.

„Ja, dit raakt mij persoonlijk“, zei de WHO-chef, die ooit een topfiguur was in het Tigray People’s Liberation Front (TPLF), op 19 oktober tegen verslaggevers.

„De meeste van mijn familieleden bevinden zich in de zwaarst getroffen gebieden, meer dan 90 procent van hen.

„Maar het is mijn taak om de aandacht van de wereld te vestigen op crises die de gezondheid van mensen bedreigen, waar ze ook zijn.“

Sinds het Tigray-conflict twee jaar geleden uitbrak, zijn de zes miljoen inwoners van de regio vrijwel afgesloten van de buitenwereld.

Met weinig hulp die binnensijpelt, hebben ze te maken met een nijpend tekort aan brandstof, voedsel en medicijnen, en hebben ze geen basisvoorzieningen, waaronder communicatie en elektriciteit.

Oorlog van woorden

Er is hoop dat de deal van vorige week de sluizen voor hulp zou kunnen openen, maar VN-agentschappen zullen voorzichtig moeten zijn om de Ethiopische regering niet van zich te vervreemden.

Vooral de heer Tedros moet een fijne lijn bewandelen, wetende dat hij, door het lijden in Tigray op te roepen, zichzelf openstelt voor beschuldigingen dat hij zijn opdracht heeft overschreden.

Maar hij is steeds terughoudender geworden om zich in te houden.

Vorige week bestempelde hij de situatie bijvoorbeeld als „catastrofaal“ en „de ergste humanitaire crisis ter wereld“, waarbij hij de Ethiopische en Eritrese strijdkrachten de schuld gaf.

Addis Abeba heeft hem herhaaldelijk beschuldigd van partijdigheid en misbruik van zijn ambt, en waarschuwde dat zijn interventies de integriteit van de WHO bedreigen.

En tijdens de raad van bestuur van de WHO in januari beschuldigde de Ethiopische ambassadeur Zenebe Kebede Korcho de heer Tedros ervan „zijn kantoor te gebruiken om zijn persoonlijke politieke belangen te bevorderen ten koste van die van Ethiopië“.

Addis Abeba sloeg ook de herverkiezing van Tedros in mei af en riep de WHO op om hem te onderzoeken wegens „wangedrag en schending van zijn professionele en wettelijke verantwoordelijkheid“.

Tedros en de TPLF

De Ethiopische premier Abiy Ahmed stuurde op 4 november 2020 troepen naar Tigray en beschuldigde de regerende TPLF van de regio van het aanvallen van federale legerkampen.

De TPLF was de dominante kracht in de vierpartijencoalitie van het Ethiopisch Revolutionair Democratisch Volksfront (EPRDF) die de Ethiopische politiek vanaf 1991 voor het grootste deel van drie decennia controleerde.

De heer Tedros zat in het negenkoppige uitvoerend comité van de TPLF, totdat hij werd benoemd tot lid van de WHO in Genève.

De heer Tedros leidde het Tigray Regional Health Bureau voordat hij van 2005 tot 2012 minister van Volksgezondheid van Ethiopië werd.

Toen premier Meles Zenawi in 2012 stierf, werd Tedros gezien als een mogelijke opvolger als hoofd van de TPLF – en mogelijk dus van Ethiopië.

Maar in plaats daarvan werd hij minister van Buitenlandse Zaken van Ethiopië en diende hij tot 2016, voordat hij in 2017 begon als directeur-generaal van de WHO.

Abiy kwam in 2018 aan de macht na jarenlange protesten tegen de regering.

Toen de heer Abiy de EPRDF ontbond en in 2019 de Prosperity Party oprichtte, weigerde de TPLF mee te gaan. De leiders van de Tigrayan-rebellen kwamen uit de gelederen van de TPLF.

Tigray jeugdvormige Tedros

De heer Tedros heeft gezegd dat zijn drijfveer voor zijn carrière in de volksgezondheid ligt in het lijden van zijn familie.

Op een jongerenforum in 2020 herinnerde hij zich dat hij in armoede opgroeide en op zevenjarige leeftijd zijn jongere broer zag sterven, waarschijnlijk aan de mazelen.

„Ik accepteerde die situatie toen niet… Zelfs nu accepteer ik het niet“, zei hij.

„Dat heeft me enorm beïnvloed.“

Tijdens de wekelijkse persconferenties van de WHO laat Tedros het meestal aan de experts naast hem over om vragen over de meeste mondiale gezondheidskwesties te beantwoorden.

Wanneer Tigray echter wordt opgevoed, spreekt hij meestal uitgebreid, vanuit het hart, in een stroom van bewustzijn over de menselijke impact van de crisis.

In augustus klaagde hij dat hij zijn familieleden niet kon bereiken.

„Ik wil ze geld sturen; ik kan ze geen geld sturen. Ze verhongeren, dat weet ik; ik kan ze niet helpen,“ zei hij.

„Ik weet niet eens wie dood is of wie nog leeft.“

De heer Tedros ging verder dan de meeste VN-leiders en zei op 1 november dat het risico van „genocide“ in Tigray „reëel is, maar kan worden afgewend als we nu handelen“.

Het staakt-het-vuren zou die kans kunnen bieden, en alle ogen zullen op Mr Tedros gericht zijn om te zien of hij eindelijk de wereld zover kan krijgen om zijn pleidooi te horen.

(Met uitzondering van de kop, is dit verhaal niet bewerkt door NDTV-personeel en is het gepubliceerd vanuit een gesyndiceerde feed.)